Şok Cihazları

Yazar: Emin Evren Özcan 30.11.2020

İmplante edilebilir bir kardiyoverter-defibrilatör (ICD) olarak adlandırılan şok cihazları, kalp ritminizi izlemek ve ritm bozukluklarını tespit etmek için göğsünüze yerleştirilen küçük bir pille çalışan cihazdır. Bir ICD, anormal bir kalp ritmini düzeltmek için kalbinize bağlı bir veya daha fazla kablo aracılığıyla elektrik şokları verebilir. Tehlikeli olarak hızlı bir kalp atışınız (ventriküler taşikardi) veya kalbinizin vücudunuzun geri kalanına yeterli kan vermesini önleyen kaotik bir kalp atışınız varsa (ventriküler fibrilasyon) bir ICD'ye ihtiyacınız olabilir. Ventriküller kalbinizin karıncık olarak da adlandırılan, kanı vücuda pompalayan alt odalarıdır. ICD'ler anormal kalp atışlarını (aritmiler) tespit eder ve durdurur. Cihaz kalp atışınızı sürekli olarak izler ve gerektiğinde normal bir kalp ritmini geri yüklemek için elektriksel uyarılar verir. Bir ICD, kalp pilinden farklıdır - anormal kalp ritimlerinin kontrolüne yardımcı olmak için kullanılan başka bir implante edilebilir cihazdır.

Şok Cihazları Neden Takılır ?

Muhtemelen hepiniz filmlerde görmüşsünüzdür. Sağlık çalışanları kalbi durmuş, bilinçsiz yatan birine elektrik kabloları bağlı kaşıklar kullanarak şok uygularlar ve hayata döndürürler. Fakat herkes acil servise yetişecek kadar şanslı olamayabiliyor. Bazı riskli hastalar uykuda veya yolda kaybedilmektedir. Şok cihazları, anormal bir kalp ritmi tespit ettiğinde aynı şeyi sadece içeriden ve otomatik olarak yaparlar. Bir ICD cerrahi olarak cildinizin altına, genellikle sol köprücük kemiğinizin altına yerleştirilir. ICD'den damarlarınızdan kalbinize bir veya daha fazla esnek, yalıtılmış kablo yerleştirilir. ICD sürekli olarak anormal kalp ritimlerini izlediğinden ve anında düzeltmeye çalıştığından, en yakın hastaneden uzakta olsanız bile ölümcül sritm bozukluklarını durdurmaya yardımcı olur.

Bir Şok Cihazı Nasıl Çalışır ?

Ölümcül ritm bozukluğunuz olduğunda, kalbinizden cihaza giden teller, kalp atışınızı düzenlemek için elektrik uyarıları gönderen ICD'ye sinyal gönderir. Kalp atışınızdaki soruna bağlı olarak, ICD'niz aşağıdakiler için programlanabilir: Düşük enerjili uyarı: ICD'niz kalp atışınızdaki hafif bozulmalara cevap verdiğinde göğsünüzde hiçbir şey veya ağrısız bir çarpıntı hissedebilirsiniz. Daha ciddi kalp ritmi sorunları için, ICD daha yüksek enerjili bir şok verebilir. Bu şok ağrılı olabilir, muhtemelen göğsünüze vurulmuş gibi hissettirir. Ağrı genellikle sadece bir saniye sürer ve şok bittikten sonra rahatsızlık olmamalıdır. Genellikle, normal bir kalp atışını geri yüklemek için sadece bir şok gerekir. Bununla birlikte, bazen, 24 saatlik bir süre içinde iki veya daha fazla şok olabilir. Kısa bir süre içinde üç veya daha fazla şok olması, elektrik veya aritmi fırtınası olarak bilinir. Elektrik fırtınanız varsa, ICD'nizin düzgün çalışıp çalışmadığını veya kalbinizin anormal şekilde atmasını sağlayan bir sorununuz varsa acil yardım almalısınız.

Cihazlar gerekirse, ICD şokların sayısını ve sıklığını azaltmak için ayarlanabilir. Kalbinizin düzenli olarak atmasını sağlamak ve ICD fırtınası olasılığını azaltmak için ek ilaçlara ihtiyacınız olabilir. Bir ICD ayrıca kalbin aktivitesini ve ritimdeki değişiklikleri kaydetmektedir. Bu bilgiler doktorunuzun kalp ritmi probleminizi değerlendirmesine ve gerekirse ICD'nizi yeniden programlamanıza yardımcı olmaktadır. Bu nedenle şok cihazlarının takılmasının ve programlanmasının deneyimli bir kalp ritm uzmanı tarafından yapılması önemlidir.

Subkütanöz ICD (S-ICD)- Ciltaltı ICD nedir?

Subkütanöz ICD (subcutaneous ICD) (S-ICD), bazı cerrahi merkezlerde bulunan daha yeni bir ICD türüdür. Göğsün koltuk altı altındaki deri altına bir S-ICD implante edilir. Göğüs kemiğiniz boyunca uzanan bir elektrota bağlıdır. Kalbinizde kan damarlarınızla kalbe kablo sokulmasını engelleyen yapısal kusurlarınız varsa veya geleneksel ICD'lerden kaçınmak için başka nedenleriniz varsa, bu cihaz için aday olabilirsiniz. Subkütanöz bir ICD'nin implante edilmesi kalbe bağlanan bir ICD'den daha az invazivdir, ancak cihazın boyutu bir ICD'den daha büyüktür.

Kimler şok cihazlarına ihtiyaç duyar?

Ventriküler taşikardi denilen ciddi ritm bozukluğu yaşadıysanız, kalp durmasından kurtulduysanız veya ventriküler aritmiden bayıldığınız takdirde bir ICD'ye adaysınız. Aşağıdakilere sahipseniz şok cihazı sizing için gerekli olabilir:

Şok cihazı takılmasının riskleri nelerdir?

Şok cihazı ameliyatı ve sonrasında takibi önemlidir. Bu işlemden kaynaklanan komplikasyonlar nadirdir, ancak şunları içerebilir:

Şok cihazı takılması sırasında veya sonrasında nadir de olsa ölüm olguları bildirilmiştir. Bu nedenle bu işlemlerin deneyimli uzmanlar tarafından ve gelişmiş merkezlerde yapılması önemlidir. Takılan cihazların kontrolü ve programlanması da ameliyatı kadar önemlidir ve aritmi uzmanı bir hekim tarafından yapılması cihazın uzun sure sorunsuz çalışması için gereklidir.

Sizi neler bekliyor?

İşlemden önce

Genellikle, bir ICD implant prosedürü, uyuşturucu ve sizi rahatlatan ancak çevrenizin farkında olmanıza izin veren bir yatıştırıcı ile yapılabilir. Bazı çok nadir durumlarda, prosedür için bilinçsiz olmanız için genel anestezi kullanılabilir.

İşlem Sırasında

Ameliyat sırasında, bir veya daha fazla esnek, yalıtılmış kablo köprücük kemiğinizin yakınındaki damarlara yerleştirilir ve röntgen görüntüleri yardımıyla kalbinize yönlendirilir. Kabloların uçları kalbinize sabitlenirken, diğer uçlar genellikle köprücük kemiğinizin altındaki derinin altına implante edilen jeneratöre bağlanır. Prosedür genellikle bir saat kadar sürer. ICD yerleştirildikten sonra, doktorunuz bunu test edecek ve kalp ritmi probleminiz için programlayacaktır. ICD'yi test etmek için kalbinizi hızlandırmanız ve sonra tekrar normal ritmine şok verilmesi gerekebilir.

İşlemden Sonra

Şok cihazı takıldıktan sonra muhtemelen bir gün hastanede kalacaksınız. Kalp pili, ihtiyaçlarınızı karşılayacak şekilde programlanacaktır. Taburcu olduğunuzda birinin sizi eve götürmesi gerekecektir, çünkü hemen araba kullanamayacaksınız. Defibrilatörler damarlardan kalbe yerleştirilen kablolara sahip olduğundan, sol kolunuzu iki ila üç hafta boyunca omuz yüksekliğinin üzerine yükselen ani hareketlerden kaçınmanız gerekir. Kablolar yerleştirildikleri yere iyice tutunana kadar aşırı kol hareketleri önerilmez. Subkutan bir defibrilatörünüz varsa, damarlardan geçirilen kurşun yoktur, bu nedenle kolunuzu omzunuzun üzerinden kaldırmamakk için herhangi bir kısıtlama yoktur.

İşleminizden sonra ağrı tedavisi

Ameliyattan sonra, kesi bölgesinde birkaç gün veya hafta boyunca şişmiş ve hassas kalabilen bir miktar ağrı olabilir. Doktorunuz ağrı kesici ilaç reçete edebilir. Ağrınız azaldıkça, asetaminofen gibi ağrı kesici alabilirsiniz. Aspirin ve ibuprofen önerilmez çünkü kanama riskinizi artırabilirler. Doktorunuz bunu yapmanızı söylemediği sürece, aspirin içeren ağrı kesici ilaç almayın çünkü kanama riskini artırabilir.

Şok Cihazı ile Yaşam

Şok cihazları kalp durmasından kurtulan herkes için standart tedavi haline gelmiştir ve ani kalp durması riski yüksek kişilerde giderek daha fazla kullanılmaktadır. Bir ICD, kardiyak arrest nedeniyle ani ölüm riskinizi sadece ilaçtan daha fazla azaltır. Şok cihazları allta yatan kalp hastalığını düzelten, şikayetleri tamamen geçiren tedaviler değillerdir. Ani ölümü engelleyen yaşam sigortası gibi düşünmek gerekir. Elektrik şokları rahatsız edici olsa da, ICD'nin kalp ritmi probleminizi etkili bir şekilde tedavi ettiğini ve sizi ani ölümden koruduğunun bir işaretidir. ICD'nize nasıl en iyi bakılacağı konusunda doktorunuzla konuşun. İşlemden sonra, yaralanmaları önlemek ve ICD'nizin düzgün çalıştığından emin olmak için bazı önlemler almanız gerekir.

Kısa Süreli Önlemler

Ameliyattan hemen sonra normal aktivitelere dönebilirsiniz. Doktorunuzun talimatlarını izleyin. Ameliyattan sonraki dört hafta boyunca doktorunuz sizden aşağıdaki aktivitelerden kaçınmanızı isteyebilir:

Uzun Vadeli Önlemler

Elektriksel parazit nedeniyle ICD'nizle ilgili sorunlar nadirdir. Yine de, aşağıdakilerle ilgili önlemleri alın:

Araba kullanma kısıtlamaları

Ventriküler aritmiyi tedavi etmek için bir ICD'niz varsa, bir aracı sürmek zor bir iştir. ICD'nizden gelen aritmi ve şokların kombinasyonu, sürüş sırasında tehlikeli olabilecek bayılmaya neden olabilir. Amerikan Kalp Derneği'nin kılavuzları, ICD'nizin daha önceki bir kalp durması veya ventriküler aritmi nedeniyle implante edilmesi durumunda prosedürünüzden sonraki ilk altı ay boyunca araba kullanmayı önermez. Bu süre zarfında hiçbir şokunuz yoksa, muhtemelen tekrar araba sürebilirsiniz. Ancak, bayılma ile veya bayılma olmadan bir şokunuz varsa, doktorunuza söyleyin ve tavsiyelerine uyun. Bir ICD'niz varsa ancak hayatı tehdit eden aritmiler geçmişiniz yoksa, şokunuz yoksa genellikle işleminizden sonraki birkaç hafta içinde araba kullanmaya devam edebilirsiniz. Durumunuzu doktorunuzla tartışın. Bir ICD'niz varsa, genellikle ticari bir sürücü belgesi alamazsınız.

Pil Ömrü

ICD'nizdeki lityum pil kullanıma bağlı olarak yedi yıla kadar dayanabilir. Akü, yaklaşık altı ayda bir yapılması gereken düzenli kontroller sırasında kontrol edilecektir. Bataryanın gücü bitmek üzereyken, küçük bir poliklinik prosedürü sırasında eski şok jeneratörünüz yenisiyle değiştirilir.